Στο τέλος της ενότητας θα γνωρίζετε:

• Τι είναι πολιτιστική επιχειρηματικότητα και τη διαφορά από την κοινωνική επιχειρηματικότητα
• Τι είναι επιχειρηματικότητα πολιτιστικής κληρονομιάς

Ένας πολιτιστικός επιχειρηματίας είναι ένας επιχειρηματίας που δημιουργεί μια επιχείρηση που στηρίζεται στις τέχνες, στη δημιουργική διάθεση ή/και σχετίζεται με την πολιτιστική κληρονομιά μιας συγκεκριμένης κοινότητας.
Ο στόχος των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων είναι να αντιμετωπίσει κοινωνικά προβλήματα αλλάζοντας συστήματα πεποιθήσεων και νοοτροπίες.
Η πολιτιστική επιχειρηματικότητα έχει χαρακτηριστεί ως ένα υποσύνολο της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
Οι κοινωνικοί επιχειρηματίες δημιουργούν επιχειρήσεις για την αντιμετώπιση ενός κοινωνικού προβλήματος, για παράδειγμα, την ιδιωτικοποίηση του γλυκού νερού, τη διαρθρωτική/δομική οικονομική ανισότητα και τον εξευγενισμό(gentrification).
Η πολιτιστική επιχειρηματικότητα μπορεί να οριστεί ως μια συγκεκριμένη/ειδική δραστηριότητα δημιουργίας  πολιτιστικών επιχειρήσεων και διάθεσης στην αγορά πολιτιστικών και δημιουργικών προϊόντων και υπηρεσιών που διαθέτουν πολιτιστική αξία, αλλά έχουν επίσης και τη δυνατότητα να αποφέρουν χρηματοοικονομικά έσοδα.
Οι πολιτιστικοί επιχειρηματίες μοιράζονται τον ίδιο στόχο της μόχλευσης των επιχειρήσεων για μια καλύτερη κοινωνία. Όμως, αντί να αναπτύσσουν φυσικά προϊόντα και συστήματα που προωθούν την κοινωνική αλλαγή, δημιουργούν και μοιράζονται πολιτιστικά προϊόντα που παρουσιάζουν νέους τρόπους κατανόησης των κοινωνικών προβλημάτων.
Με άλλα λόγια, οι πολιτιστικοί επιχειρηματίες είναι επιχειρηματίες οραματιστές που θέλουν να μεταμορφώσουν τον  κόσμο προς το καλύτερο με δημιουργικές και επεκτάσιμες/κλιμακούμενες επιχειρηματικές πρακτικές.

Η εγγενής αξία του πολιτισμού αναγνωρίζεται ευρέως. Πέρα από αυτήν την αξία, ο πολιτιστικός τομέας είναι ένας σημαντικός μοχλός οικονομικής ανάπτυξης, ανάπτυξης θέσεων εργασίας και κοινωνικής ένταξης.
Στην εκτίμηση του αντίκτυπου για το πρόγραμμα EU Creative Europe της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει τη μετασχηματιστική οικονομική και την κοινωνική δύναμη του πολιτισμού: οι πολιτιστικοί και δημιουργικοί τομείς αντιπροσωπεύουν περίπου το 4,5% του ΑΕΠ της Ένωσης (2008) και απασχολούν περίπου το 3,8% του εργατικού δυναμικού της.
Στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2014-2020 της ΕΕ, η χρηματοδότηση για το πρόγραμμα της ΕΕ «Δημιουργική Ευρώπη» αυξήθηκε λόγω του ρόλου του τομέα στην προώθηση της έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης. Τον Μάιο του 2014, το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά, τονίζοντας ότι απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση της ΕΕ για την πολιτιστική κληρονομιά, υπογραμμίζοντας παράλληλα τον ρόλο του τομέα για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

Η Επιχειρηματικότητα Πολιτιστικής Κληρονομιάς αντιπροσωπεύει μια σημαντική συνιστώσα της πολιτιστικής  επιχειρηματικότητας που καθίσταται σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στο ΑΕΠ των χωρών, στην ανάπτυξη της αγοράς εργασίας, στις εξαγωγές και εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών (WIPO, 2003).
Παρόλο που δεν υπάρχει συναίνεση για τον ορισμό της ΕΠΚ, ο Δείκτης Έργου για την Επιχειρηματικότητα του ΟΟΣΑ EUROSTAT αποκαλύπτει /αναφέρει/διαπιστώνει έξι σημαντικούς τομείς για την αποτελεσματικότητα και την καλή λειτουργία της ΕΠΚ όπως:

1.    πρόσβαση στη χρηματοδότηση
2.    τεχνολογία και Ε & Α
3.    επιχειρηματική ικανότητα
4.    συνθήκες της αγοράς
5.    κανονιστικό πλαίσιο  
6.    επιχειρηματική κουλτούρα

Τα κύρια στοιχεία της ΕΠΚ που πρέπει να αξιολογηθούν είναι:
•    σημασία για την αναγέννηση και την οικονομική και κοινωνική βιώσιμη ανάπτυξη,  επίτευξη αποτελεσματικότητας σε μακρο, μικρο, εθνικό, περιφερειακό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο
•    ικανότητα απορρόφησης της γνώσης σε σχέση με το επίπεδο «τεχνολογίας αιχμής» και τη διασύνδεση με άλλους οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς τομείς για την υποστήριξη της καινοτομίας, της ανταγωνιστικότητας και των ορθών πρακτικών
•    ως ένα πολύπλοκο, κοινωνικό, οικονομικό, περιβαλλοντικό και πλεονέκτημα, η ΕΠΚ απαιτεί συγκεκριμένες προσεγγίσεις και οι μεσαίες επιχειρήσεις είναι πολύ λίγες

Η ΕΠΚ μπορεί να θεωρηθεί ως ένα πολύπλοκο σύνολο αγαθών και υπηρεσιών, που περιλαμβάνει/συμπεριλαμβανομένων των ακόλουθων κύριων ομάδων:
•    υλικά πολιτιστικά αγαθά (κτίρια, βιβλία, μνημεία, έργα τέχνης, αντικείμενα, τοπία)
•    άυλη και ψηφιακή πολιτιστική κληρονομιά (γλώσσα και γνώση, λαογραφία, προφορική ιστορία, παραδόσεις, έθιμα, αισθητικές και πνευματικές πεποιθήσεις κ.λπ.) που είναι πιο δύσκολο να διατηρηθούν σε σύγκριση με τα φυσικά πολιτιστικά αγαθά
•    πολιτιστική φυσική κληρονομιά (εξοχή, φυσικό περιβάλλον, χλωρίδα και πανίδα, βιοποικιλότητα και γεωποικιλότητα, πολιτιστικό τοπίο που αποτελεί σημαντικό μέρος της τουριστικής βιομηχανίας
Η απόφαση για την ίδρυση μιας επιχείρησης στον τομέα των δραστηριοτήτων ΕΠΚ επηρεάζεται/εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως: κατάλληλη αγορά, οικονομικά εμπόδια, ανάγκη απόκτησης νέων δεξιοτήτων  δυσκολίες λόγω γραφειοκρατίας κατά την έναρξη της επιχείρησης.
Η πολιτική της ΕΕ που αποσκοπεί στην ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας και στην απελευθέρωση του αναπτυξιακού δυναμικού των ανθρώπων και των επιχειρήσεων έχει σημαντική υποστήριξη από αναλυτικές μελέτες στο πλαίσιο της Γενικής Διεύθυνσης «Επιχειρήσεις και Βιομηχανίες» και «Πολιτισμός» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η Grisù Association εγκαινιάζει το πρώτο δημιουργικό εργοστάσιο στην Emilia Romagna, έχοντας από το 2012 έναν πρώην πυροσβεστικό σταθμό 4000 τ.μ2 στο κέντρο της Ferrara. Επιτρέπεται η διάθεση χώρων, δωρεάν και για προσωρινή χρήση, υπό την προϋπόθεση ότι οι εταιρείες παρέχουν την ανακαίνιση των χώρων
Σήμερα, οι χώροι που έχουν μετασχηματιστεί φιλοξενούν  εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των εκδόσεων, της χειροτεχνίας και του σχεδιασμού, των τρισδιάστατων μοντέλων και των μουσείων, της αρχιτεκτονικής και της φωτογραφίας, του αεροναυτικού σχεδιασμού και του σχεδιασμού drone. Ορισμένες από αυτές τις εταιρείες έχουν μετακομίσει από άλλες πόλεις για να ξεκινήσουν την περιπέτειά τους στο χώρο Grisù, και να χτίσουν μια διαδρομή επιτάχυνσης για την επιχείρησή τους.

Η Τοπική Ομάδα Δράσης GAL Costa dei Trabocchi είναι μια σύμπραξη δημόσιου / ιδιωτικού τομέα που ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2016 (με τη νομική μορφή μη κερδοσκοπικής εταιρείας περιορισμένης ευθύνης), αποτελούμενη από δημόσιους φορείς, εμπορικές ενώσεις και ιδιωτικές οντότητες που εκπροσωπούν τον οικονομικό και κοινωνικό ιστό της επικράτειας. Η LAG στοχεύει στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και στη βελτίωση των γενικών συνθηκών διαβίωσης στους δήμους του Costa dei Trabocchi.
Αυτό το έργο ενεργεί για τη συγκρότηση και την εδραίωση των τοπικών αλυσίδων εφοδιασμού, προωθώντας την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του φαγητού και του κρασιού της περιοχής και την ανάπτυξη υπεύθυνου πολιτιστικού τουρισμού.
Προωθεί την προστασία του περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, την κοινωνική ένταξη και την ανάπτυξη υπηρεσιών σε περιθωριακές περιοχές. Συμβάλλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της περιοχής και των τομέων που συνδέονται με την ταυτότητά της μέσω μιας δράσης σύνδεσης με άλλες πρωτοβουλίες στην περιοχή.