Στο τέλος αυτής της ενότητας θα:

• Κατανοείτε τι είναι πολιτιστική κληρονομιά
• Γνωρίζετε το ρόλο και τις δράσεις της ΕΕ στην CH

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης.
Η πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης είναι ένα πλούσιο και πολυποίκιλο μωσαϊκό πολιτιστικών και δημιουργικών εκφράσεων, μια κληρονομιά από προηγούμενες γενιές Ευρωπαίων και μια παρακαταθήκη για τους επόμενους.
Η πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης περιλαμβάνει φυσικούς, χτισμένους και αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, μνημεία, έργα τέχνης, ιστορικές πόλεις, λογοτεχνικά, μουσικά και οπτικοακουστικά έργα, καθώς και τη γνώση, τις πρακτικές και τις παραδόσεις των ευρωπαίων πολιτών.
Η πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης περιλαμβάνει φυσικούς, χτισμένους και αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, μνημεία, έργα τέχνης, ιστορικές πόλεις, λογοτεχνικά, μουσικά και οπτικοακουστικά έργα, καθώς και τη γνώση, τις πρακτικές και τις παραδόσεις των Ευρωπαίων πολιτών.
Η πολιτιστική κληρονομιά εμπλουτίζει την ατομική ζωή των πολιτών. Αποτελεί κινητήρια δύναμη για τον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα και παίζει ρόλο στη δημιουργία και ενίσχυση του κοινωνικού κεφαλαίου της Ευρώπης.
Αποτελεί επίσης σημαντικό πόρο για την οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή, προσφέροντας τη δυνατότητα αναζωογόνησης των αστικών και αγροτικών περιοχών καθώς και προώθησης του βιώσιμου τουρισμού.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ επιδιώκουν πολιτική συνεργασία για την πολιτιστική κληρονομιά μέσω του Συμβουλίου Υπουργών Παιδείας, Νεότητας, Πολιτισμού και Αθλητισμού και μέσω της Open Method of Coordination.
Από το 2019, η ομάδα εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για την πολιτιστική κληρονομιά συμβουλεύει για τον τρόπο εφαρμογής των πολιτικών της ΕΕ για την πολιτιστική κληρονομιά. Περιλαμβάνει κράτη μέλη, συνδεδεμένες χώρες, δίκτυα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και διεθνείς οργανισμούς, καθώς και θεσμικά όργανα της ΕΕ.

Ενώ η πολιτική σε αυτόν τον τομέα εμπίπτει πρωτίστως στην αρμοδιότητα των κρατών μελών, των περιφερειακών και τοπικών αρχών, η ΕΕ δεσμεύεται να προστατεύει και να ενισχύει την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης μέσω ορισμένων πολιτικών και προγραμμάτων.
Η πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης υποστηρίζεται από μια σειρά πολιτικών, προγραμμάτων και χρηματοδοτήσεων της ΕΕ, ιδίως με το πρόγραμμα Creative Europe.
Πολιτικές της ΕΕ σε άλλους τομείς λαμβάνουν ολοένα και περισσότερο υπόψη την κληρονομιά στους τομείς της έρευνας, της καινοτομίας, της εκπαίδευσης, του περιβάλλοντος, της κλιματικής αλλαγής και στις περιφερειακές πολιτικές έως τις ψηφιακές πολιτικές. Κατά συνέπεια, η χρηματοδότηση της πολιτιστικής κληρονομιάς διατίθεται στα πλαίσια των προγραμμάτων  Horizon 2020, Erasmus+, Europe for Citizens και European Structural and Investment Funds.

Ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά, σε επίπεδο ΕΕ, είναι το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Δράσης για την Πολιτιστική Κληρονομιά (2018), το οποίο αντικατοπτρίζει την κοινή οργάνωση δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την κληρονομιά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
 Βασίζεται στις προσπάθειες του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018, για να αποτυπώσει και να αυξήσει την επιτυχία του διασφαλίζοντας ένα αποτέλεσμα με διαρκή αντίκτυπο.

Μετά την Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τον Πολιτισμό του 2007, η Επιτροπή υιοθέτησε τη Νέα Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τον Πολιτισμό το 2018 για να λάβει υπόψη την εξέλιξη του πολιτιστικού τομέα.
Η νέα ατζέντα και το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας παρέχουν το πλαίσιο συνεργασίας στον πολιτισμό σε επίπεδο ΕΕ. (Τα έγγραφα αυτά) επικεντρώνονται στη θετική συμβολή που (προσφέρει) ο πολιτισμός στην κοινωνία της Ευρώπης, στην οικονομία της και στις διεθνείς σχέσεις.
Η Ατζέντα καθορίζει επίσης βελτιωμένες μεθόδους εργασίας με τα κράτη μέλη, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τους διεθνείς εταίρους.
Τα κράτη μέλη ορίζουν τα κύρια θέματα και τις μεθόδους εργασίας για την πολιτική συνεργασίας στον πολιτισμό μέσω των Σχεδίων Εργασίας για τον Πολιτισμό. Τα έγγραφα αυτά εγκρίνονται από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο Εκπαιδευτικός, Επιστημονικός και Πολιτιστικός Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO) επιδιώκει να ενθαρρύνει τον προσδιορισμό, την προστασία και τη διατήρηση τμημάτων της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς σε όλο τον κόσμο που θεωρούνται εξαιρετικής αξίας για την ανθρωπότητα. Αυτό ενσωματώνεται σε μια διεθνή συνθήκη που ονομάζεται Σύμβαση για την προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, που εγκρίθηκε από την UNESCO το 1972.

Η Σύμβαση καθορίζει τα καθήκοντα των Κρατών Μελών στον εντοπισμό δυνητικών τοποθεσιών και τον ρόλο των κρατών στην προστασία και τη διατήρησή τους. Υπογράφοντας τη Σύμβαση, κάθε χώρα δεσμεύεται να διατηρήσει όχι μόνο τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς που βρίσκονται στην επικράτειά της, αλλά και να προστατεύσει την εθνική της κληρονομιά.
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη ενθαρρύνονται να ενσωματώσουν την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς σε προγράμματα περιφερειακού σχεδιασμού, να συστήσουν θέσεις εργασίας και υπηρεσίες στις αντίστοιχες τοποθεσίες, να αναλάβουν επιστημονική και τεχνική έρευνα για τη διατήρηση και να υιοθετήσουν μέτρα που εντάσσουν την κληρονομιά αυτή λειτουργικά στην καθημερινή ζωή της κοινότητας.

Εξηγεί πώς το Ταμείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς πρέπει να χρησιμοποιείται, πώς να γίνεται η διαχείρισή του και υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να παρέχεται διεθνής οικονομική βοήθεια.
Το Ταμείο Προστασίας της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς Εξαιρετικής Παγκόσμιας Αξίας, που ονομάζεται «Ταμείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς», ιδρύθηκε βάσει του άρθρου 15 της Σύμβασης Παγκόσμιας Κληρονομιάς και μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για σκοπούς όπως ορίζει η Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς.

Με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα Ταξίδια Παγκόσμιας Κληρονομιάς παρουσιάζουν την αναγνωρισμένη πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO σε μια πλατφόρμα ταξιδιών που προωθεί την αειφόρο τουριστική ανάπτυξη σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Τα Ταξίδια Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ένα έργο που υλοποιείται σε συνεργασία με το National Geographic και συγκεντρώνει 34 τοποθεσίες παγκόσμιας κληρονομιάς μέσω τεσσάρων διαφορετικών θεματικών δρομολογίων, Βασιλική Ευρώπη, Αρχαία Ευρώπη, Υπόγεια Ευρώπη και Ρομαντική Ευρώπη.
Κάθε ταξίδι έχει σκοπό να βοηθήσει τους ταξιδιώτες να αναπτύξουν μια καλύτερη κατανόηση της Εξαιρετικής Καθολικής Αξίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς γενικά. Η πολιτιστική κληρονομιά είναι ο πρωταρχικός στόχος αυτής της πρωτοβουλίας, συνδυάζοντας τόσο την κτιστή κληρονομιά, με την ιστορική όσο και την υπάρχουσα άυλη πολιτιστική κληρονομιά που εκφράζεται μέσω των ζωντανών πολιτιστικών αξιών της κοινότητας.
Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό της Σύμβασης Παγκόσμιας Κληρονομιάς του 1972 είναι ότι συνδέει σε ένα ενιαίο έγγραφο τις έννοιες της διατήρησης της φύσης και της διατήρησης των πολιτιστικών ιδιοτήτων.
Η Σύμβαση αναγνωρίζει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με τη φύση καθώς και τη θεμελιώδη ανάγκη να διατηρηθεί η ισορροπία μεταξύ των δύο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλοι διεθνείς οργανισμοί ενδιαφέρονται για το θέμα της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η πολιτιστική κληρονομιά είναι τόσο μια μορφή τοπικής ταυτότητας όσο και ένα μέσο για την ανάπτυξη της οικονομίας και η Ευρώπη αυτό το γνωρίζει καλά.